Modesta (play of language and lips)
Nathan Ooms & Anna Franziska Jäger
Bio’s
Anna Franziska Jäger (geboren op 4 december 1996 in Brussel) is een Belgische theatermaker, actrice en performer. Ze behaalde in 2020 haar masterdiploma Drama aan het KASK & Conservatorium in Gent. Samen met Nathan Ooms creëerde ze de voorstellingen As a matter of fiction (2018), Some Things Last A Long Time (2019), Bartlebabe (2020), Ambient Theatre Fury (2022) en DONKEY (2023). Als performer werkte ze samen met Michiel Vandevelde, tibaldus, Carly Rae Heathcote, Hannah De Meyer, Sophia Rodriguez en met Nathan voor zijn voorstelling The Honey House (2021). Als filmactrice speelde ze onder andere in "My Queen Karo" (2009) van Dorothée Van Den Berghe en "Cleo" (2019) van Eva Cools. Daarnaast is ze medeoprichter van het performanceplatform Ne mosquito pas en schrijft ze sporadisch teksten voor Etcetera en Sabzian.
Nathan Ooms (geboren in 1996) is een Belgische performer, theater- en dansmaker. Hij behaalde in 2019 zijn masterdiploma Drama aan het KASK & Conservatorium in Gent. Tijdens zijn studie deed hij een Erasmus-uitwisseling aan de Academie voor Theater en Dans in Amsterdam. Na zijn afstuderen volgde hij het masterprogramma in choreografie STUDIOS aan P.A.R.T.S. in Brussel, waar hij in 2021 afstudeerde met de voorstelling The Honey House. Samen met Anna Franziska Jäger creëerde hij voorstellingen zoals As a matter of fiction (2018), Some Things Last A Long Time (2019), Bartlebabe (2020), Ambient Theatre Fury (2022) en DONKEY (2023). Daarnaast is hij medeoprichter van het performanceplatform Ne mosquito pas en werkte hij samen met choreografen zoals Ula Sickle en Marc Vanrunxt.
Modesta
Anna Franziska Jäger en Nathan Ooms, twee jonge Belgische theatermakers die elkaar leerden kennen tijdens hun studie Drama aan het KASK & Conservatorium in Gent, staan bekend om hun innovatieve en multidisciplinaire benadering van theater. In hun werk vervagen de grenzen tussen theater en dans, waarbij ze telkens nieuwe vormen onderzoeken om onze hedendaagse condition humaine te verkennen.
Met Modesta (play of language and lips) tonen Anna Franziska Jäger en Nathan Ooms een nieuwe wending in hun werk. Waar eerdere voorstellingen zoals Bartlebabe en Ambient Theatre Fury de spanning onderzochten tussen hyperindividuele isolatie en hyperconnectiviteit, lijkt Modesta eerder een verkenning van mogelijkheden om aan immobiliteit en geketendheid te ontsnappen. De makers onderzoeken in hun jongste werk thema’s als vrijheid, vreugde en vitaliteit, waarbij ze zich lieten inspireren door het boek L’arte della gioia of De kunst van het genot van Goliarda Sapienza.
Op het podium worden Anna Franziska Jäger en Nathan Ooms vergezeld door Rosie Sommers, Christine De Smedt en Arthur Loontjens. Samen brengen zij het personage Modesta tot leven, dat op verrassende en gelaagde wijze vorm krijgt in hun gezamenlijke verbeelding. De speciaal voor deze voorstelling gecomponeerde muziek van Lander Gyselinck versterkt die dynamiek en verdiept de poëzie van de voorstelling.
Modesta, een personage dat aantrekt en afstoot
Centraal in dat boek van Goliarda Sapienza staat Modesta, een Siciliaanse vrouw gedreven door uitzonderlijke wilskracht en compromisloze levenslust. Haar verhaal begint in een klein Siciliaans dorp, waar ze op negenjarige leeftijd wees wordt en haar jeugd doorbrengt in een klooster, opgevoed door nonnen. Met sluwheid en vastberadenheid ontsnapt ze aan deze beperkte wereld en werkt ze zich op tot prinses. Sensueel, trots en doelgericht stort ze zich op het leven met een onverzadigbare honger naar vrijheid en vervulling.
Modesta trotseert sociale barrières, verleidt zowel mannen als vrouwen en stopt voor niets om haar verlangens te realiseren. Zelfs moord beschouwt ze als een aanvaardbaar middel om haar geluk en zelfontdekking te waarborgen. Modesta is dus zeker geen heldhaftige figuur in de traditionele zin van het woord. De makers omschrijven haar als een personage dat voortdurend aantrekt en afstoot. “Het is vergelijkbaar met verliefd worden: in het begin zie je alleen het positieve en verheerlijk je de ander. Modesta gaf mij het ene inzicht na het andere, maar na verloop van tijd worden de gebreken zichtbaar. Modesta kan enerzijds didactisch en belerend zijn, en anderzijds wordt ze gekenmerkt door een pragmatiek die je als hedendaagse lezer bevreemdt. Het is natuurlijk juist die dubbelzinnigheid die haar zo fascinerend maakt: haar personage is complex en ongrijpbaar,” legt Anna Franziska Jäger uit.
Nathan Ooms vult aan: "Modesta's pragmatische aanpak plaatst haar vaak in een moreel grijs gebied. Haar keuzes zijn zowel bevrijdend als gevaarlijk. Vrijgevochten is een woord dat haar goed omschrijft. Ze vecht zich letterlijk vrij uit benarde situaties, ook als dat extreme keuzes vereist.”
Vreugde als oefening
In Modesta (play of language and lips) wordt vreugde niet simpelweg voorgesteld als een vanzelfsprekende emotie of een moment van geluk. Makers Anna Franziska Jäger en Nathan Ooms presenteren vreugde, net zoals Modesta, als een complexe vaardigheid – een oefening die een voortdurende balans vraagt tussen denken en doen. Nathan Ooms verduidelijkt dat Modesta “compleet ontdaan lijkt van zelftwijfel en zelfkritiek. Ze reflecteert wel, maar laat zich niet verlammen door overanalyse of sociale druk. Dat soort uitputting zien we vaak terug in onze huidige maatschappij en was ook een thema in eerdere voorstellingen zoals Ambient Theatre Fury. Modesta is daar een soort antwoord op.”
Voor Modesta is elk moment – fysiek of mentaal – een aanleiding tot reflectie. Ze analyseert haar ervaringen en transformeert deze in inzichten die haar autonomie versterken en haar vrijheid voeden. Het stuk zoekt tastend naar een uitdagende moraal die in onze complexe wereld kan uitgaan van een levensvreugde die zich probeert los te maken van cynisme. Ooms verduidelijkt: "Cynisch in de zin dat je een spel met onredelijke regels blijft meespelen. Modesta weigert dat te doen, waardoor ze bepaalde maatschappelijke regels in vraag stelt."
Voor schuld of schaamte is er weinig plaats in Modesta's levensfilosofie. Dat maakt haar beleving van vreugde radicaal, individueel én soms vervreemdend – iets wat Anna Franziska Jäger voorzichtig samenvat als ‘donkere vreugde’.
Coming of age in een abstracte wereld
Hoewel het boek een duidelijke narratieve structuur en historische context biedt, hebben Jäger en Ooms ervoor gekozen deze letterlijkheid los te laten. “We lieten de chronologie, het realisme en de psychologie van het boek helemaal los, maar haalden er beelden, ideeën en thema's uit die voor ons het sterkst resoneerden," leggen de makers uit.
“We hebben Modesta naar een abstracte, tijdloze wereld gebracht,” voegt Nathan Ooms toe. “Door haar door vijf acteurs te laten belichamen, is ze niet langer één individu, maar een idee – een kracht die zich manifesteert in taal, beweging en muziek.”
Jäger verduidelijkt dat het choreografische van de voorstelling niet alleen in de beweging zit, maar ook in de tekst. “We hebben bijvoorbeeld onderzocht wat het betekent om een tekst collectief uit te spreken” vertelt ze. “Dit experiment resulteerde in verschuivende en verdubbelde betekenissen. Door een mechanisch spel met tekst wordt het systematische van taal blootgelegd, terwijl er tegelijkertijd ruimte ontstaat voor poëzie.”
Zoals in hun eerdere voorstellingen, bevragen de makers ook hier een systeem dat ons beïnvloedt. Dit keer is dat taal als medium voor het denken.[1] Modesta speelt met vragen als: hoe bevrijden we ons van dogma’s? Hoe vermijden we cynisme in een wereld vol tegenstrijdigheden?
Tekst: Louise Raes